กระเบื้องหลังคาดินเผาไทย แบบต่างๆ

 

  กระเบื้องหลังคาดินเผา

     กระเบื้องดินเผามุงหลังคาที่ชาวไทยเลือกใช้เป็นกระเบื้องมุงหลังคาวัด หลังคาโบสถ์ ใช้ติดตั้งมุงหลังคาเรือนไทย หลังคาศาลาไทย หรือซุ้มประตูทางเข้าสถาที่ท่องเที่ยวหรือซุ้มประตูสถานที่ต่างๆ

มีวิธีแบ่งประเภทได้หลายวิธี เช่น อาจจะแบ่งตามรูปร่าง แบ่งตามวิธีการติดตั้งหรือมุงหลังคา แบ่งตามการเคลือบสี

--กระเบื้องหลังคาดินเผาที่แบ่งตามการเคลือบ/ไม่เคลือบสี จะได้ว่า กระเบื้องดินเผาไม่เคลือบสี และ กระเบื้องเคลือบดินเผา(สีแดงสีเขียวก็ว่ากันไป) เท่านั้น

--กระเบื้องหลังคาดินเผาที่แบ่งตามรูปร่าง อาจจะกล่าวได้ว่าเป็นวิธีที่ ใช้เรียกกระเบื้องดินเผามุงหลังคาตามลักษณะที่เห็นก็ได้ เช่น รูปร่างเหมือนใบโพธิ์ เรียก กระเบื้องใบโพธิ์ มีลอน เรียก กระเบื้องลอน กระเบื้องกาบกล้วยเหมือนกาบกล้วย เหมือนเกล็ดปลา เรียกกระเบื้องเกล็ดปลา รูปร่างเหมือนว่าวปักเป้า เรียก กระเบื้องว่าว ... เป็นต้น

และยังมี วิธีแบ่งประเภทของกระเบื้องดินเผามุงหลังคาที่ช่างรุ่นเก่าแบ่งไว้ตามวิธีการมุงหลังคาปัจจุบันคงต้องเรียก วิธีการติดตั้ง ซึ่งน่าจะมีประโยชน์ในการเลือกใช้มากกว่า

กระเบื้องหลังคาดินเผาแบบมุงชั้นเดียว จะใช้กระเบื้องดินเผามุงหลังคาชั้นเดียว บนระแนง(แป)เดียวกัน แต่จะอาศัยแปใกล้กัน(แป ถี่) เพื่อให้ กระเบื้องดินเผามุงหลังคา บนระแนงที่ห่างออกไปมาปิดทับรอยต่อไว้ไม่ให้น้ำฝนไหลผ่านลงมา (กระเบื้องดินเผาบนระแนง2แถว ถัดไป หรือนับขึ้นไปได้แถวที่3 จะปิดทับรอยต่อของเถวแรก ไว้)

กระเบื้องหลังคาดินเผา ที่ใช้มุงแบบวิธีนี้ได้แก่ กระเบื้องสุโขทัย หรือใช้ กระเบื้องเกล็ดปลา ตัวยาว มุงชั้นเดียวเรืยก กระเบื้องบรื้อ จะเห็นทางภาคเหนือเป็นส่วนใหญ่

กระเบื้องดินเผาหลังคา แบบชั้นเดียวนี้ ถ้าช่างอายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป จะหมายรวมถึง กระเบื้องว่าว และ กระเบื้องลอน(กระเบื้องกาบกล้วย) ด้วย แต่กระเบื้องดินเผามุงหลังคาแบบกระเบื้องว่าวและกระเบื้องลอนจะอาศัยหลักการของ "บ่า /ร่อง" กันน้ำ ของกระเบื้อง ไม่ได้ใช้หลักการ ทับซ้อนของ แผ่นกระเบื้องหลังคาดินเผา อย่างกระเบื้องสุโขทัย(กระเบื้องใบโพธิ์) ที่นิยมใช้มากกับหลังตสดบสถ์ หลังคาเรือนไทย

ทั้งนี้ อาจเรียกได้ว่า กระเบื้องดินเผามุงหลังคา แบบ กระเบื้องว่าว และกระเบื้องลอน(กระเบื้องกาบกล้วย) มีพัฒนาการด้านการออกแบบมากกว่าก็ได้

2 กระเบื้องหลังคาดินเผาแบบมุง 2 ชั้น ใช้วิธีมุงแผ่นกระเบื้องดินเผา 2 ชั้นบนแป(ระแนง)เดียวกัน ตามชื่อเรียก โดยอาศัยหลักการเดิมของการมุงหลังคาแป้นเกล็ดไม้ คือ การซ้อนทับกันของกระเบื้องไม่ให้น้ำฝนเข้าระหว่างรอยต่อของแผ่น เช่น กระเบื้องหม่อม ( กระเบื้องดินขอ ) ใช้กระเบื้องหม่อมอีกแผ่นปิดทับรอยต่อของกระเบื้องหม่อมแผ่นล่าง และกระเบื้องเกล็ดปลามุงด้วย การใช้กระเบื้องเกล็ดปลาตัวสั้น ซ้อนทับปิดระหว่างรอยต่อระหว่างกระเบื้องเกล็ดปลาตัวยาว   

  นอกจากนี้ ยังมีการแบ่งกระเบื้องดินเผามุงหลังคาหลายวิธี เช่น กระเบื้องดินเผาแบบทำมือ และ กระเบื้องดินเผาปั้มเครื่อง หรือแบ่งตามเนื้อกระเบื้องที่มี ซึ่งเป็นการแยกของช่างไทยโดยตรงว่าเป็นกระเบื้องเซรามิกหรือกระเบื้องดินเผา และหากเราแบ่งด้วยวิธีนี้จะช่วยให้ทราบถึงคุณสมบัติการป้องกันความร้อนได้ด้วยเพราะกระเบื้องที่ดูดซึมน้ำน้อยมากๆ เปรียบเหมือนเอาแผ่นเหล็กมาบังแดดหรือ ลองแตะผิวถนนยางมะตอยกลางแดดดู พวกนี้จะสะสมและนำความร้อนได้ดี เป็นต้น